تحلیل سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان البرز

نویسندگان

حسن اسماعیل زاده

استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده ی علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی شمسی صالح پور

دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی یعقوب اسماعیل زاده

کارشناس ارشد شهرسازی (گرایش برنامه ریزی شهری)، دانشگاه گیلان و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

توسعه­یافتگی از مباحثی است که در سال­های گذشته میان جغرافی­دانان و برنامه ریزان اهمیت ویژه ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی ساختاردهنده­ی شکل و ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و فضایی مناطق است، نابرابری در نحوه ­ی پراکنش و توزیع آن ها تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت مناطق گذاشته و سبب پیدایش انواع سطوح توسعه شده و برای برخی مناطق، منافعی را به­وجود می آورد. این پژوهش باهدف تحلیل سطح توسعه­یافتگی شهرستان های استان البرز انجام شده است. بر این اساس، روش انجام پژوهش مقایسه­ای ـ تحلیلی، نوع آن کاربردی، و جمع آوری داده­ها به­شیوه­ی اسنادی و کتابخانه ای است. در این راستا پس از تعیین شاخص­ها (43 شاخص) در قالب چهار بعد با بهره گیری از سه مدل topsis ، saw ، waspas و روش ادغام نتایج با روش میانگین رتبه­ها، شهرستان های استان البرز ازنظر برخورداری از خدمات، سطح­بندی شده و اولویت برنامه ریزی ها برای هر شهرستان باتوجه به پراکنش خدمات عمومی مشخص شدند. یافته­های پژوهش نشان می دهد که شهرستان های کرج، ساوجبلاغ و نظرآباد ازنظر پراکنش خدمات عمومی در پایین­ترین سطح توسعه­یافتگی (چهارم) و شهرستان های اشتهارد و طالقان با رتبه­ی 2 و 1 در بالاترین سطح توسعه­یافتگی (اول) جای گرفته اند. نتایج ضریب هم­بستگی پیرسون [nyh1] نیز بیانگر آن است که بین جمعیت به­عنوان مهم­ترین عامل در خدمات­رسانی و پراکنش خدمات رابطه­ی منطقی­ای نیست؛ بنابراین نظام توزیع خدمات در استان البرز نیازمند برقراری ارتباط منطقی و هماهنگ بین توزیع جمعیت و پراکنش خدمات است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان تهران

رشد سریع شهرنشینی در کشورهای جهان سوم باعث برهم خوردن تعادل منطقه­ای می­گردد. در این میان اتخاذ برخی  سیاست­های اقتصادی باعث جذب امکانات به چند منطقه محدود و عقب ماندگی بسیاری مناطق دیگر می­گردد. اهداف این مقاله بررسیعدم تعادل منطقه­ای در استان تهران و  همچنین ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش این عدم تعادل­ها می­باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش تبیینی می­باشد که با بهره­گیری از  مدل تاکسونومی و با ا...

متن کامل

تحلیل توسعه یافتگی شهرستان های استان کرمانشاه

همه شاخه های دانش بشری، هر یک به نحوی عامل توسعه را مورد سنجش و ارزیابی قرار داده اند و هر کدام به نحوی توانسته‏اند گوشه هایی از واقعیت ها را نشان دهند. در این میان شاید تنها شاخه ای از علوم که می تواند با مفهوم توسعه میان رابطه انسان و ‏طبیعت داوری کند، دانش جغرافیاست که به بررسی توسعه پایدار منطقه ای و یا ناحیه ای، طبقه بندی و یا سطح بندی نواحی و یا ‏شهرستان های کشور بر اساس میزان برخورداری ا...

متن کامل

سطح بندی توسعه یافتگی شهرستان های استان اردبیل

لازمه برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه توسعه یافتگی هر منطقه (یا شهرستان) نسبت به یکدیگر می باشد. بر این اساس با روش توصیفی- تحلیلی و کمی، وضعیت شهرستان های استان اردبیل به لحاظ شاخص های فرهنگی، اقتصادی، زیربنایی و بهداشتی و درمانی، با استفاده از سالنامه ی آماری 1391 استان، مورد مطالعه قرار گرفته است. باتوجه به روابط درونی معیارهای توسعه، از روش anp، میزان اثرگذاری و ضریب اهمیت شاخص های موج...

متن کامل

ارزیابی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان تهران

رشد سریع شهرنشینی در کشورهای جهان سوم باعث برهم خوردن تعادل منطقه­ای می­گردد. در این میان اتخاذ برخی  سیاست­های اقتصادی باعث جذب امکانات به چند منطقه محدود و عقب ماندگی بسیاری مناطق دیگر می­گردد. اهداف این مقاله بررسیعدم تعادل منطقه­ای در استان تهران و  همچنین ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش این عدم تعادل­ها می­باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش تبیینی می­باشد که با بهره­گیری از  مدل تاکسونومی و با ا...

متن کامل

بررسی سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان زنجان از لحاظ شاخص های دامپروری

 بخش کشاورزی در بیشتر کشورهای دنیا و به‌ویژه ایران نقش مهمی در توسعة ملی ایفا می‌کند. امور دام به‌عنوان یکی از زیربخش‌های مهم کشاورزی عهده‌دار تأمین پروتئین کشور در کنار ایجاد اشتغال و صنایع وابسته است. برنامه‌ریزی هدفمند توسعة این بخش به شناخت علمی و صحیح از وضعیت موجود مناطق برنامه‌ریزی نیاز دارد. از این‌رو، هدف تحقیق توصیفی- ارزشیابانة حاضر بررسی وضعیت شهرستان‌های استان زنجان از لحاظ شاخص‌ها...

متن کامل

تعیین سطح توسعه یافتگی کشاورزی استان های کشور

توجه به توسعه کشاورزی به علت اهمیت این بخش در اقتصاد کشور ضروری است. در کشور ما، توسعه کشاورزی در استان های مختلف به صورت همگن انجام نشده است و نابرابریهای زیادی در میان استان های مختلف وجود دارد. این مقاله با هدف بررسی وضعیت توسعه کشاورزی استان های مختلف انجام شده است. برای سنجش سطح توسعه از 82 شاخص کشاورزی در زیر بخشهای زراعت، باغبانی، دامپروری، مکانیزاسیون و خدمات زیربنایی در سال زراعی 91-13...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
برنامه ریزی و آمایش فضا

جلد ۲۰، شماره ۳، صفحات ۱-۳۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023